Munzam (Aşkın) zarar nedir? Enflasyon farkı munzam zarar olarak talep edilebilir mi?

Munzam zarar, hukuk alanında sıkça karşılaşılan bir kavramdır ve bir kişinin haksız bir eylem sonucunda uğradığı zararları tazmin etmek için kullanılan bir hukuki terimdir. Bu makalede, munzam zararın tanımını, türlerini ve tazminat hakkınızı nasıl talep edebileceğinizi açıklayacağız.

Bölüm 1: Munzam Zararın Tanımı ve Türleri

Munzam zarar, bir kişinin haksız bir eylem veya ihmali sonucunda uğradığı maddi veya manevi zararları ifade eder. Başka bir deyille munzam zarar, borçlu temerrüde düşmeden borcunu ödemiş olsaydı, alacaklının malvarlığının kazanacağı durum ile temerrüt sonucunda ortaya çıkan ve oluşan durum arasındaki farktır. Diğer bir anlatımla, temerrüt faizini aşan ve kusur sorumluluğu kurallarına bağlı bir zarar şeklinde tanımlanabilir.

Bu zararlar, kişinin sağlığına, itibarına, mesleki faaliyetlerine, iş hayatına ve diğer çeşitli yönlerine yönelik olabilir. Munzam zarar türleri şunları içerebilir:

1. Maddi Zararlar: Bir kişinin malvarlığında meydana gelen zararlar, munzam zararın maddi türüne örnek olarak verilebilir. Örneğin, bir kazaya bağlı olarak aracınızın hasar görmesi veya işinizin zarar görmesi gibi durumlar bu kategoriye dahildir.

2. Manevi Zararlar: Munzam zararın manevi türü, bir kişinin duygusal veya psikolojik olarak maruz kaldığı zararları ifade eder. Örneğin, bir iftira sonucunda itibar kaybı yaşamak veya bir kazada sevdiklerinizi kaybetmek gibi durumlar manevi zararlara örnek olarak verilebilir.

Bölüm 2: Munzam Zararın Tazmin Edilmesi

Munzam zararın tazmini, haksız eylemi gerçekleştiren tarafın sorumluluğunda olabilir. Tazminat talebinde bulunmak için aşağıdaki adımları izleyebilirsiniz:

1. Kanıtlarınızı Toplayın: Munzam zarar talebiniz için gerekli olan kanıtları toplamalısınız. Bu, tıbbi raporlar, tanık ifadeleri, fotoğraflar veya diğer belgeler olabilir. Kanıtlarınız, zararınızın boyutunu ve niteliğini desteklemelidir.

2. Hukuki Destek Alın: Bir avukattan profesyonel destek almak, munzam zarar talebinizi güçlendirebilir. Avukatınız, haklarınızı korumak için hukuki süreçleri takip edecek ve sizi adım adım yönlendirecektir.

3. Talebinizi Sunun: Munzam zarar talebinizi haksız eylemi gerççekmiş olan tarafa veya ilgili sigorta şirketine yazılı olarak sunmanız gerekmektedir. Talebinizde, haksız eylemin detaylarını, uğradığınız zararları, talep ettiğiniz tazminat miktarını ve kanıtlarınızı açıkça belirtmelisiniz.

4. Müzakere ve Uzlaşma: Tarafınıza sunulan munzam zarar talebi genellikle sigorta şirketi veya karşı tarafın avukatı tarafından değerlendirilecektir. Müzakereler ve uzlaşma süreci başlayabilir. Bu aşamada, avukatınız size rehberlik ederek en iyi sonucu elde etmenizde yardımcı olacaktır.

5. Davaya Başvurma: Müzakereler sonucunda tatmin edici bir uzlaşma sağlanamazsa veya tazminat talebiniz reddedilirse, hukuki yolları kullanarak dava açma hakkına sahipsiniz. Avukatınız, davayı hazırlamak ve sizi mahkemede temsil etmek için gerekli adımları atacaktır.

Unutmayın, munzam zarar ve tazminat konuları karmaşık olabilir ve her durum farklılık gösterebilir. Bu makalede verilen bilgiler genel bilgilendirme amaçlıdır ve hukuki tavsiye niteliği taşımamaktadır. Özel bir hukuki durumla karşılaştığınızda, bir avukattan doğrudan danışmanlık almanız önemlidir.

Hukuk Genel Kurulu Esas Numarası: 2011/18-730 Karar Numarası: 2012/373 Karar Tarihi: 13.06.2012 kararı da bu yöndedir;

‘Somut olay itibariyle, davacıların kamulaştırılan taşınmazlarının bedelini aradan geçen uzun süreye rağmen henüz tahsil etmemiş bulunmaları, bu bedelin dava tarihindeki satın alma gücü dikkate alındığında, zararlarını kanıtlamış olduklarının kabulü gerekir. Belirtilen bu gerekçeyle yerel mahkemenin direnmesi yerindedir.’

Bu nedenle asıl alacağın faizi ile birlikte tahsiline yönelik icra takibinde veya davada munzam zarar hakkının saklı tutulduğunu gösteren bir ihtirazî kayıt dermeyanına da gerek bulunmamaktadır. Ayrı bir dava ile on yıllık zamanaşımı süresi içerisinde her zaman istenmesi mümkündür.’                3. Hukuk Dairesi         2020/10700 E.  ,  2021/10183 K.

YARGITAY  11. HUKUK DAİRESİ  Esas Numarası: 2005/10207 Karar Numarası: 2005/9724 Karar Tarihi: 14.10.2005

Bu konu Anayasa Mahkemesi’nin önüne uyuşmazlık olarak gelmiş olup Anayasa Mahkemesi (ANO İnşaat ve Ticaret Ltd. Şti. [GK], B. No: 2014/2267, 21/12/2017, § …) künyeli kararında konuyu tartışmış ;

‘Sonuç olarak başvurucunun mülkiyet hakkı kapsamındaki alacağının enflasyon karşısında önemli ölçüde değer kaybına uğratılarak ödendiği anlaşıldığından başvurucuya şahsi olarak aşırı ve olağan dışı bir külfet yüklendiği kanaatine varılmıştır. Bu tespite rağmen derece mahkemelerinin başvurucunun zarara uğradığını ayrıca ispatlaması gerektiği yönündeki katı yorumu nedeniyle somut olay bakımından kamunun yararı ile başvurucunun mülkiyet hakkının korunması arasında kurulması gereken adil dengenin başvurucu aleyhine bozulduğu değerlendirilmiştir.’ Tespitine yer vermiştir.